KINH THANH CỔ TÍCH thơ NGUYỄNNGUYÊNBẢY Thơ. Mười lăm khúc / 11-15/ CONTHUYỂNTRƯƠNGCHI

KINH THANH CỔ TÍCH thơ
NGUYỄNNGUYÊNBẢY

Thơ. Mười lăm khúc / 11-15/
CONTHUYỂNTRƯƠNGCHI

 11. GIẾNG NGỌC SOI GƯƠNG

Rêu cổ tích rù rì kể chuyện
Chuyện tình oan trái giếng sâu
nắng cúi đầu
Sông đứng lặng
Người yêu tay quấn tay tôi
Những thớ đất gan gà tầng tầng vòng ốc
Xoắn tình đánh tráo nỏ thần
Ngả nghiêng vua cha lịm rượu
Mỵ Châu khăn áo ru hoan
Ôm báu vật tình mớ ngủ
Có thể nào ngủ câu chuyện cổ
Núi sông đổi báu vật tình

Sấm mớ giật mình
Vó giặc
Nỏ già làm sao thức
Bỏ thành
Kiếm vương đò tía máu con
Mỵ có biết vì sao mình chết?

Áo lông ngỗng xác trầm giếng Ngọc
Chết rồi oan trái chửa tan
Rửa sáng ngọc trai nước mắt
Gió ch8ang cúi đầu
Gió phùn mưa bấc
Mây chẳng ngả mũ
Mây bay lang thang
Sông ch83ng buồn đứng
Sông trôi mơ hồ
Người yêu tay quấn tay tôi
Tình mặc niệm tình
Biết niệm ai đây?

Hỡi gió hỡi mây
Hỡi sông đã sống muôn đời
Hỡi Cổ Loa thành ốc
Hỡi tay đang quấn tay tôi
Nhân chứng ba người
An Dương Vương, Mỵ Châu, Trọng Thủy
Vât chứng vua cha
Ngựa cùng đường và lưỡi kiếm giết con
Vật chứng Trọng Thủy
Áo lông ngỗng
Vật chứng Mỵ Châu
Giếng Ngọc
Sao ngàn năm án xử vẫn chưa xong
Chuyện tình còn treo mãi?

Gió không đáp
Gió lùa mây đi
Mây không đáp
Mây trôi nắng về
Sông không đáp
Sông giăng buồm hát
Thành không đáp
Thành hoe giếng Ngọc
tay không đáp
Em cười tựa giếng gương soi..


 12. THÁNH THƠ

Quát nghiên hồn xin dòng sông Cái
Cho thân xác Quát trở về sông
Mặt sông cười đục
Đàn thơ vọng sóng hư không
Lời chém ngang trời gió
Sao cam chịu Mệnh âm u
Chẳng thà về ở ấn với thơ
Cắt tóc tu tấm lòng thương nước
Phận người hung cát mặc ai
Mặc xã tắc khảm-ly nhăng nhít
Xanh thì cỏ, đỏ thì thịt
Giáo gươm thúc hối biệt ly

Hay là ta bán quách đời ta
Mặc áo mão làm quan văn quan võ..

Chợt nghĩ thế lòng chàng kinh sợ
Khói nhang lạy tội mẹ cha
Lạy tội sông quê cỏ ngựa
Lạy hồn đừng chết Quát ơi!

Lời lạy quặn lòng vật vã
Bằng hữu lánh xa tình đời sung vả
Tri âm tri kỷ chỉ còn thơ

Vò đầy rượu tía từng ly
Uống gió uống trăng hả khát
Bật khóc bật cười say ngất

Tỉnh rượu rồi chàng lại muốn liều thân
Nhảy xuống sông làm ngọn sóng thét gầm
Thân thể tan ngầu vụn bọt
Ôi chết thế gọi gì là Quát
Chết này nhơ bẩn dòng sông..

Mẹ sông ôm Quát vào lòng
Ru lời giang mã
Hồn Quát nôn thốc tháo ươn hèn
Bừng lạ
Bến sông Tráng sĩ hát đồng dao
Nhen thơ thắp lửa..

Những tro than lạnh trong đói khổ
Những sách đen vùi giữa u mê
Nghe thơ gọi dân quê kẻ chợ
Dâng mình thành những nghĩa quân
Ngựa hồng người buộc thao đen
Tráng sĩ thơ xung trận
Những cuồng phong uất hận
Lãng mạn thêu mầu cờ
Oai phong lưng kiếm túi thơ
Hàng đầu đội quân khởi nghĩa
Thơ người bay lên cung nỏ
Bay lên thành trống thành chiêng
Bay lên gọi làng thức nước

Đời Quát có hai vua
Thơ Quát chỉ có quyền chọn một
Một ông vua với chiếc ngai vàng
Vầy lạc cung tần mỹ nữ
Dối lừa tô phết hương hoa
Gươm đao phủ bọc nhung cờ
Môt tiếng trảm là đầu rơi máu khóc
Và một ông vua là con dân mẹ nước
Tu thân chín kiếp luân hồi
Đói khát vẫn hoàn đói khát
Xã tắc khốc hư
Ngậm miện vái xin trời phật..

Tràn như thác đoàn quân Cao Bá Quát
Vào tử tìm sinh
Vang lộng trận tiền bão tố

Đầu Thánh chúng bêu giữa chợ
Hồn Thánh làm sao bêu?
Hồn đi xuống chợ
Chia hồn
Ngất ngư lên ngưa lưng non
Chia hồn
Những vần thơ máu ứa
Những vần thơ rợp lửa
Hoan ca sông núi xanh thu
Thánh thăng
Thơ vọng
Bóng hồn như vẫn đâu đây
Âm thơ trong gió lan bay
mặt nước Tây Hồ đàn sóng..


 13.
TINH TÚ NGỘ DUYÊN

Phút yếu lòng người đi tìm tri kỷ
Tri kỷ tôi mơ hồ
Các chòm sao Tử Vi sáng tối lập lòe
Mười hai cung giấy bản
Tôi lang thang ngơ ngẩn
Giữa âm dương mông lung
Tâm tư gió cát mịt mùng
Cầu tinh tú xin lời tắm gội

Mệnh người an tại Hợi
Chính tinh Thái Dương,Thiếu Âm
Cách Nhật trầm thủy đế
Xác thân cơ cực trầm luân
Sự nghiệp thuyền manh lộng bể

Tĩnh tâm dịch lời tinh tú
Oai hùng thân trai im nghe
Sự nghiệp chẳng ra gì
Quan lộc ngủ chìm trong nước
Không thể cầu xin đổi phần số khác
Khôn sinh con sao Càn lại an bài
Khoan khoan khoan tôi ơi
Đừng vội thốt lời cay đắng
Trí huệ phi tinh tối sáng
Số đời cải lật bàn tay

Muốn hoán đêm làm ngày
Chỉ còn một cách ly hương

Ly hương ư, mắt bà heo may
Lưng còng ngồi se sợi gió
Nhà cha dột ai lên rừng tìm tre nứa
Canh bờ rào mẹ nấu để ai ăn
Hoa dại dại tay ai cầm
Anh đi rồi ai tặng hoa em nhỉ ?
Kẻ chạy trốn bọc trăm trứng mẹ
Nở thành người được chăng ?

Đã không dám sống ly hương
Thì vớt lấy trời chìm trong nước

Ngửa mặt hỏi Càn trong đục
Sữa nào chẳng tinh chất gạo rau
Võng Khôn tay mẹ xoa đầu
Câu ru nóng nhòe giọt khóc
Ai bảo mặt trời chìm trong nước
Không thể gieo một bếp lửa hồng
Khế chua tháng Tám cầm lòng
Trống khuya hú gió
Tiếng cồ cộ gọi làng đi ngăn lũ
Chặn giặc góp hòn tên

Bằng lòng nhận mặt trời đêm
Thủy nặng lắng bùn nhập thế

Sống tự nhiên đã là nhập thế
Có ai sống xuất bao giờ
Hoa cỏ nào hoa cỏ chẳng nên thơ
Âm dương nào không cười khóc
Là cầy thì đi mở đất
Là búa thì rèn đe
Mọn hèn hát một đời ve
Dẫu hoa dại cũng nở vì ong bướm

Số an bài,phận không thể cưỡng
Tay người sao vói được công danh

Xin trời cứ thật cao xanh
Để tôi vô cùng nhỏ bé
Tôi vói công danh làm gì nhỉ ?
Mẹ sinh con
Bà sinh mẹ
Bao nhiêu nước mắt bà
Bao nhiêu nước mắt mẹ
Để thành con
Suối ra bể, bể lên trời
Bể lại về làm suối
Tôi phải tuần hoàn ân nghĩa đời tôi
Khỏa nước đón ảnh trời
Nước nổi Kình Dương trống mõ
Biết chẳng thể đổi chiều
Cho âm dương thuận lý
Sóng khua nổi vạn ánh dương

Mang mang ánh dương
Người định phận đời mình văn cách
Tầm đường lập nghiệp văn chương?

Tinh tú tôi ơi sao thốt lời buồn
Lập nghiệp gì đâu đời thi sĩ
Có trung thu nào bên mâm ngũ quả
Cha không ngâm hát với cháu con
Mẹ vui đế ríu câu xoan
Má ửng một thời nhan sắc
Em gái quê cần lời thay nước mắt
Ủ vào khăn tặng bạn trước chia ly
Và với tôi điều ấy đôi khi
Cứu tuyệt vọng xô đời xuống vực
Chỉ thế thôi tôi đêm ngày đèn sách
Điệu vần dâng tạ ơn sinh
Điệu vần cây trái mùa tình

Thuận hòa mưa gió
Công danh thế là quá đủ
Phận mình thuyền thúng qua sông
Trưa hè hầu cờ lão nông
Bờ rừng trải thân làm cỏ
Nghêu ngao hát gió
Thăng một cánh diều
Yêu một tình yêu
Sen đỏ

Mừng là mừng người đã ngộ
Thuyền manh lộng bể thung thăng...

Tôi nâng tay nhìn tinh tú xếp hàng
Ngay ngắn mười hai cung giấy bản
Tử Phủ đồng cung nhấp giọng
Dàn sao hợp xướng vai đưa
Tinh tú chẳng mơ hồ
Tinh tú hát lời mẹ hát
Là cầy thì đi mở đất
Là sắt thì rèn đe
Là chữ thì gieo vào sách
Thiên địa nhân thành thanh xướng kịch
Mỗi phận người là một bài ca.

14.
TỪ THỨC BƠ VƠ

Vẫn cây đa cũ con đò
Vẫn sừng sững núi,vẫn bờ dâu xanh
Vẫn vườn cam chín trĩu cành
Vẫn tre vẫn trúc vẫn tình ta yêu
Ta đi vắng mới mấy chiều
Chiêm bao một giấc bay vèo lên tiên
Miền tiên ta sống không quen
Sướng vui tuyệt diệt mọi niềm khổ đau
Nhớ quê lòng thắt ruột sầu
Thấy quê chỉ cách một cầu ao thu
Mà xa vời vợi tiếng ru
Chân nhớ hương đất tay chờ gió đông
Biết ta chẳng thể nguôi lòng
Tửu tiên uống tiễn bồng bềnh mây đưa

Vẫn phiên chợ cũ sông trưa
Vẫn lưng ong thắt ngọt thưa hỏi chào
Vẫn làn điệu ấy ca dao
Cây đa bến nước lào xào gió chim
Vẫn quai thao nón ai nhìn
Hương tiên còn chút ta dìm vào sông
Áo quần ta lại nâu sồng
Thỏa thê mắt lại nghe trông mặt người
Cuộc người dài được mấy mươi
Mà uổng tạo hóa một thời con trai
Không làm nên trúc nên mai
Cũng xin là gió hát lời thiên nhiên
Ta về như buổi chiều quen
Dạo chơi trong núi chân đem nhớ về
Cõi tiên tỉnh ngộ cơn mê
Quê hương ơi gió bốn bề tay reo.

Mái gianh nhà cũ liêu xiêu
Vai ai tựa cửa mấy chiều bặt tin
Lạy cha lạy mẹ tội con
Mải vui quên lúc tiếng chim gọi về
Chào bầy trẻ nở xum xuê
Trai táo trên ngọn,gái lê ngang cành
Chào bà con với em anh
Chào bờ dâm bụt tròng trành đỏ hoa
Nghe chào đàn chó chạy ra
Áo quần ta có gì là ngạc nhiên ?
Sao ngơ ngác những mắt nhìn
Lạ xa chi phải dò tìm mặt nhau
Sao không đáp lại một câu
Vênh vênh diễu võ ngầu ngầu dương oai
Chó vây tiếng sủa inh tai
Con bò lạnh nhạt đứng nhai nắng tàn.

Rằng tôi Từ Thức...ồ ran
Ngắt lời nghe rợn tan tan sóng cười
Trẻ già cười mãi không thôi
Chuyện đâu có chuyện lạ đời ngô nghê
Rằng tôi Từ Thức đã về
Già làng quắc mắt tay kề đốc gươm
Chuyện hoang đường,quá hoang đường
Khùng điên sao dám vơ quàng nhận xiên
Tổ chúng ta đã quy tiên
Chiều trăm năm trước mây biền biệt trôi
Không,rằng tôi thật rằng tôi...
Chợt nghe trống mõ liên hồi vang khua
Bủa vây trai gái tứ bề
Không ai nghe hết câu thề,rằng tôi
Rằng tôi Từ Thức là người
Hôm trước dạo núi chiều vơi chưa về
Trộm nhìn tiên tắm sông Mê
Áo tình tiên tặng rủ rê bay cùng
Cũng là muốn biết mênh mông
Cõi tiên lượn thử một vòng xem sao
Cánh say mê mẩn nghiêng chao
Tỉnh thèm đầu đã ủ vào ngực tiên
Cõi tiên cực lạc đời tiên
Lâu đài như một biển sen trắng hồng
Núi sông có có không không
Chân dạo cầu gió tay bồng mây thơ
Không cấy lúa chẳng dệt tơ
Không ẩm tửu hỏi cần chi bạn bè
Không cung đình chẳng sai nha
Muốn thành thánh,thánh chỉ là phong lôi
May rằng kịp chán cuộc vui
Không đâu sung sướng bằng nơi ta về
Xin nghe xin nghe xin nghe
Địa đàng địch thực chính là quê hương.

Đừng rằng ta kẻ lọan ngôn
Chê đời tiên để về trần làm dân
Quê nghèo vật lộn miếng ăn
Ngô khoai nuôi một tấm thân lưng dài
Gánh gồng mòn vẹt bờ vai
Vợ ta vẫn chỉ một lời thương yêu
Con ta đời lại vòng vèo
Cái khổ theo một guồng nghèo cứ quay
Thì ta vẫn cứ về đây
Là chim chẳng sống xa bầy được đâu
Lưng dài ta bắc nên cầu
Vai rộng ta biết thay trâu cày bừa
Lòng buồn đã có bạn thơ
Con chim cuốc cuốc trưa hè thôi kêu
Ruột bầu vợ nấu canh nghêu
Chồng chan,con húp biết bao nghĩa tỉnh
Qua đình trảy hội trúc xinh
Câu ghẹo bỏ lửng đao đình cong von
Cõi tiên luống những bồn chồn
Khôn nguôi niềm nhớ quê hương ta về.

Bà con lẳng lặng lắng nghe
Làng chiều đứng gió tứ bề âm âm
Thưa rằng trong tích hát xuân
Có người cụ tổ hóa thành mây bay
Thề rồi ngày nối qua ngày
Không ai nhớ đã bao cây lụi tàn
Bà truyền cho mẹ lời xoan
Mẹ ru con khúc mây ngàn tích xưa
Bao năm đời đất nắng mưa
Đo ngắn chỉ một hư vô ngày trời
Rằng tôi Từ Thức rằng tôi
Nghe sao cay đắng ngậm ngùi rằng tôi
Chuyện nhân sao bỗng nực cười chuyện thiên
Hồn chếnh choáng chân ngả nghiêng
Ôi ta xa lạ giữa miền quê ta
Vẫn lồng lộng bóng mẹ cha
Vẫn phiên chợ cũ vẫn nhà gianh xiêu
Vẫn bụi dâm bụt hoa yêu
Vẫn tay trẻ nới giây diều bay lên
Vẫn lưng trần tựa liếp phên
Câu xoan hát đợi người tiên trở về
Thôi đành đành giã biệt quê
Cho câu hát sống ru mơ hồn người
.Phận tôi Từ Thức phận tôi
Bơ vơ về núi làm đời gió mây...


15.
VƯỜN CHIỀU

Một vườn chiều có thực
Máy bay địch đã bay xa
Hai đứa nhoi lên từ hầm trú ẩn

Và một vườn chiều khác hẳn
Tiên Dung căng màn trên cát mềm
Sao em chọn chỗ này để tắm ?
Chử Đồng Tử tôi nghèo lắm
Khoan khoan xối nước khoan khoan
Chớ để thịt da tôi đắc tội
Chớ để đau lòng mẹ cha...

Em là hoa không hoa
Mắt cười xanh lắm
Trong mắt ấy thật nhiều ảo ảnh
Như thực lại như mơ
Đôi mắt chào tôi quen tự ngày xưa
Cái ngày xưa cổ tích
Em mời tôi nhấm nháp táo dầm
Chưa mở đèn vườn chiều âm âm
Ghế đá lạnh se sương sớm
Em bảo từ phía tương tư thơ em đến
Đòi tôi cho nghe thơ

Thơ hơn mọi bài thơ
Nước trôi nước trôi xiêm áo cát
Tình yêu đầm Dạ Trạch
Thanh cao vòi vọi Tiên Dung

Tôi giáo đầu em nghe một tỏ tình buồn
Về căn nhà tôi ở
Khói hun muỗi khét mùi hương giẻ
Muỗi bay
Muỗi bay có làm em sợ?
Tôi đang độc ẩm cuồng say
Những ly rượu thơ cồn cào bụng đói
Bao nhiêu triệu người đang đói
Có thơ uống như tôi đâu
Sao em lại cúi đầu
Thương tôi mắt khóc?

Tiên Dung không khóc
Nàng nắm tay Chử Đồng Tử đỡ lên
Xối nước tắm cho chàng
Và hát....

Tôi đọc em nghe thơ một người tàn tật
Hoảng loạn chân trên đường
Vai quẩy gánh buồn
Tưởng thóc giống quơ tay tung vãi
Đôi khi giật mình sợ hãi
Lấm lét nhìn quanh một sắc áo vàng
Em nắm tay tôi sát lại bên mình
Như sợ tôi bị bắt
Tóc em đôi ba ngọn
Hơ hoảng tìm mặt tôi

Tiên Dung thánh thót lời lời
An ủi Chử nỗi lo cha mẹ nàng phạt vạ
Cha mẹ sẽ tác thành chúng ta nên vợ nên chồng
Nghèo không có tội chàng ơi...
Tôi đọc em nghe một khúc không lời
Tình yêu chẳng bao giờ xưa cũ
Hoan phối tả trên trống đồng Ngọc Lũ
Trần tục thăng hoa
Giếng Ngọc kể chuyện Cổ Loa
Trương Chi tương tư Trương Chi hát
Trương Chi nhớ thương em
Vườn chiều cười khúc khích
Trong em nhìn, tôi như mới mười ba
Mười ba ngây thơ
Mười ba mơ hồ
Vồi vội nụ hôn hoa sữa
Trời cũng như trăng trời thương Chử
Nhưng Chử tránh mặt trời
Chử không muốn xóm làng xấu hổ
Chử không khố đóng nàng ơi
Trăng đầy rồi trăng vơi
Trăng cấy lúa bắt còng cùng Chử...
Tôi đọc em nghe thơ diêm dân đồng bể
Biển quê mình nhiều thế
Nắng quê mình nhiều thế
Be bờ phơi là thành muối trắng tinh
Rỗ mặt vẫn nặng lòng làm muối
Muối nhiều thế mà bao đời vẫn đói
Chẳng lẽ thượng du không phải đồng bào?
Rồng rắn lên mây trẻ hát đồng dao
Trẻ hát đồng dao lên mây rồng rắn
Thà là đừng nhiều nắng
Thà là đừng nhiều bể
Câu đồng dao trẻ hát rối mù
Tiên Dung hát ru
Bài se tơ dệt vải
Chử hát giữa trời nắng cháy
Bài ca vỡ đất mênh mông...
Muốn em nghe câu hỏi giấu trong lòng
Về dòng sông chảy qua làng Việt cổ
Những cô gái dâng mình cho Hà Bá
Xin sông đừng lũ lụt sông ơi
Những cô gái bị gọt đầu bôi vôi
Khác gì nhau giữa hai lẽ sống chết
Một chết trinh và một chết yêu
Em phỉ phui tôi
Ngón tay thơm khép bờ môi chín
Em kỵ nói chuyện rồi phải đến
Vườn chiều hôi hổi gió chim
Chử lội khắp làng trên

Dậy dân làng trồng lúa nước
Tiên Dung đi cùng xóm dưới
Dạy thôn nữ tầm tơ...

Tôi đọc em nghe thơ không chỉ là thơ
Là ước nguyện tôi từ tấm bé
Hai chân dung người tôi muốn vẽ
Suốt đời vẫn chửa vẽ xong
Bà tôi đi gánh lưng còng
Giã trầu câu ru Tô Thị
Tự khi nào mắt bà thành mắt mẹ
Chẳng còn lệ khóc chờ con
Bao nhiêu trai tráng tòng quân
Chiến tranh liên miên ngày về vô định
Nhưng sông Hát vẫn ru lời thần thánh
Tô Thị hóa đá để còn làng
Còn làng mẹ hóa đá chờ con...

Vườn chiều đang ngẩn ngơ thương
Chử Đồng Tử,Tiên Dung bay vào mây trắng
Có thể nay mai họ lại xuống vườn chiều
Lại viết kỳ tích yêu lạ khác
Phải không em?

Không lời đáp chỉ bàn tay lạnh ướt
Em đã buông tay tôi đi tự lúc nào
Còn đây hơi ấm nôn nao
Chia tay đến một gật chào cũng không
Chợt vườn chiều mênh mông
             Máy bay địch cách Hà Nội ba mươi cây số       
Cầu mong đấy chỉ là cái cớ để em đi
Máy bay địch đã bay xa
Là cái cớ để em về
Nhưng máy bay địch đã bay xa xa mãi
Người tương tư thơ ấy vẫn chưa về...

(Dốc Thọ Lão, căn nhà muỗi 16, bài thơ viết khoảng những năm 1970, Liên tình cờ tìm thấy giắt trên khe mái nhà trước ngày đi Sài Gòn  theo chồng với gia tài bản thảo mang theo)

/ Mời đọc tiếp: Bài đò đưa của gs Hoàng Như Mai/
Kinh Thành Cồ Tích
VANDANBNN