Trương Nhuận/ CAFE SÁNG TRONG KHÔNG GIAN TRANH CỦA NHÀ SƯU TẬP TRẦN HẬU TUẤN !

Trương Nhuận

CAFE SÁNG TRONG KHÔNG GIAN TRANH 

CỦA NHÀ SƯU TẬP TRẦN HẬU TUẤN 

Tên tuổi anh hầu như cả giới họa sĩ lẫn sưu tập tranh pháo ở nước này ai mà chả biết mỗi khi nhắc tới, thậm chí rất nhiếu nhà bảo tàng mỹ thuật đẳng cấp các nước cũng luôn liên kết với nhà sưu tập Trần Hậu Tuấn trong những lần giới thiệu về tác phẩm mỹ thuật nổi tiếng có giá trị đại diện cho hội họa Việt Nam. Và không ít những ông chủ chơi tranh thường lên sàn mỗi phiên cuối tháng cũng lưu name " Mr Hậu Tuấn" khi cần tư vấn về độ xác thực một tác phẩm nào đó của các danh họa VN mà gần như nằm lòng trong bộ sưu tập của riêng anh.! Bởi vậy, dù chỉ được xem chay cuốn vựng tập tranh" Sưu tập Trần Hậu Tuấn" dày cồm cộp do chính anh mới xuất bản mới đây, tôi cứ mong thầm trong bụng, một lần rất gần khi bay vào Sài Gòn, dứt khoát tôi phải tìm đến thăm và chiêm ngắm những bức tranh tuyệt tác của các " cây đa cây đề" trong giới hội họa nước ta đang được quy tụ, trưng bày tại phòng tranh nhà riêng của anh trong một căn hẻm ở quận Phú Nhuận!

Nhẽ ra nhà sưu tập Thiều Quang cũng có cuộc gặp đã hẹn trước với ông anh Trần Hậu Tuấn nhân một vụ việc về tranh pháo, anh định chở tôi đến giới thiệu luôn ! Nhưng bất ngờ , lại vướng việc gia đình vào phút chót nên anh đành bảo hay anh em mình lui lại sáng chủ nhật hôm sau mới gặp anh Tuấn ! Vì đã book vé bay về Hà nội ngay đêm thứ bảy, nên tôi quyết định cứ một mình bắt grapbike mò mẫm đến tận phòng tranh tư gia của nhà sưu tập Trần Hậu Tuấn theo sự chỉ dẫn của Thiều Quang bởi sự ham mê thèm được nhìn ngắm tận nơi những tác phẩm hội hoạ nghe danh đã lâu , chỉ với lời lưu ý : “ Anh Tuấn còn là một võ sư Vĩnh Xuân có cả dăm chục học trò luyện võ mỗi sáng, nếu anh muốn đến nên để sau mười giờ hãy đến nhé ! “ . Quả nhiên đúng 10 giờ tôi đến hẻm 357 thì nhà cũng vừa mở cổng , người nhà bảo : “ Thày vừa ngoài sới dạy về ! Anh ngồi chờ “ !Chắc anh cũng hơi bất ngờ với một người khách lạ đến nhà rất đường đột như tôi trong khoảng khắc đầu tiên diện kiến ! Nhưng vẻ lịch lãm và sự từng trải của một người từng thâm trầm , bôn ba dày dặn kinh nghiệm giao tiếp buôn bán tranh pháo ở anh hoàn toàn không hề có như sự tưởng tượng trong đầu tôi khi bắt tay chào anh ! Hoá ra nhà sưu tập Trần Hậu Tuấn là người hết sức cởi mở , thân thiện và rất dễ gần ! Khi biết tôi vốn là dân ngoài Hà nội , ngày xưa lê la chém gió mãi trong quán cafe 66 Lê Văn Hưu - nhà của anh Thắng là anh rể của anh Tuấn - hoá ra Hà nội bé xíu thật , ai cũng biết nhau cả ! Bao nhiêu câu chuyện hàn huyên xoay quanh thuở đói nghèo bao cấp ! 

Hỏi tôi có làm một ly cafe đen đá buổi sáng cùng anh không , dù anh bảo : “ Trong này , tớ uống mãi rồi cũng quen ly cafe đá mỗi sáng như một thói quen thường nhật khó bỏ ! Chứ không phải cafe phin nhỏ gọt như Nhuận thường uống ngoài quán anh Thắng - Chị Mai ớ 66 Lê Văn Hưu đâu ! Tớ nhớ có lần ghé lại , toàn là những NSND Lan Hương , NSUT Minh Hằng , NSUT Chí Trung , NSND Lê Khanh , NSND Anh Tú ... nhà hát Tuổi trẻ chuyên ngồi lai rai bên ấy !” Còn tôi thì bảo , tôi nhớ là ngay từ những thập niên 90 ấy , quán cafe 66 Lê Văn Hưu đã nổi tiếng bởi treo rất nhiều phiên bản in mầu trên carton tranh Phố Phái ở Hà nội rồi ! Ai mà biết , những phiên bản tranh Phố Phái ấy lại là những cú chào hàng của một nhà sưu tập tranh trẻ mà sau 20 năm đã trở thành một đại gia với bộ tranh sưu tập về các tác phẩm mỹ thuật của những danh hoạ hàng đầu Việt nam trị giá cả vài chục triệu đôla chính là Trần Hậu Tuấn hôm nay !

Và tôi nghe anh kể như trò chuyện với một đứa em về những ngày tích từng chỉ vàng lên nhà cụ Phái mua tranh Phố ! Lúc ấy , vàng cũng có giá lắm , một chỉ mua được vài mét đất chứ đâu bỡn ! Ấy vậy mà , không hiểu sao cái chàng trai Hà nội xuất thân học về thể thao phải phân vào Nam công tác những năm tháng ấy , lại biết âm thầm thu vén tích được đồng nào bỏ cả vào mua tranh pháo đồng ấy . Hết mò đến nhà hoạ sĩ này hạ tiền để mua tranh , lại nghe ngóng có ông khác đang cần” xìn “ muốn bán bức tranh là lên đường tìm đến khẩn khoản xin mua . Anh bảo , đã có lúc không ít hoạ sĩ thương anh bảo thời buổi thóc cao gạo kém , không có mà ăn sao cứ bỏ hết tiền lăn vào mua tranh làm gì cháu ? Thậm chí , có lần khi anh vừa trả tiền mua một bức tranh Phố cho vợ hoạ sĩ , lúc tiễn ông cháu mê tranh ra cửa , danh hoạ Bùi Xuân Phái tặng thêm mấy bức ký hoạ nhỏ như một món quà cho người bạn của con mình. Nhắc đến kỷ niệm ấy , giọng của Trần Hậu Tuấn như chùng xuống xúc động , tôi cảm nhận như vậy khi thấy anh bỗng thần người ngồi lặng thinh , mắt như nhìn xa xăm nơi nào vô định ! 

Không dám quấy rầy anh hơn , tôi xin phép nhà sưu tập Trần Hậu Tuấn được thăm ngắm tranh ở cả hai tầng lầu nhà anh và chụp lại một số bức yêu thích dù vẫn biết rằng in trong vựng tập của mình rất nhiều tranh quý ! Thú thực , với những tác phẩm mỹ thuật của hầu hết các danh hoạ Việt nam đang lưu giữ tại phòng tranh của nhà sưu tập Trần Hậu Tuấn , người xem cũng đủ cảm thấy tự hào và mãn nguyện về một diện mạo dù chưa đầy đủ nhưng rất phong phú , đa dạng và đa sắc cả về đề tài , thể loại , chất liệu sáng tác của một thế kỷ hội hoạ Việt từ truyền thống đến hiện đại . Tranh của các hoạ trong bộ tứ huyền thoại “ Trí - Lân - Vân - Cẩn “ cho đến lứa “ Nghiêm - Liên - Sáng - Phái “ dù không hoàn toàn trọn vẹn của tất cả mọi gương mặt nhưng sự “hùng hậu “ về số lượng trong bộ sưu tập tranh của các hoạ sĩ Bùi Xuân Phái , Dương Bích Liên ... ở đây cũng khiến người ta phải kính nể ! Và sự ưu ái trong mối thâm giao giữa nhà sưu tập Trần Hậu Tuấn với một vài hoạ sĩ trẻ tài năng bứt phá vượt lên trong hội hoạ đương đại Việt nam như Đặng Xuân Hoà , Hà Minh Thành.. qua nhiều tác phẩm lớn của họ đã in dấu ấn tình cảm rõ nét trong không gian tranh của anh người xem dễ nhận thấy ! Có lẽ tôi là người duy nhất anh tin tưởng cho xem tranh và chụp lại một số bức tranh trên phòng trưng bày , bởi nguyên tắc từ xưa tới nay là không cho phép được chụp lại các tác phẩm mỹ thuật đang trưng bày tại đây ! 

Dù chỉ ly cafe đá không đậm đặc như cafe phin Hà nội trong buổi sáng Sài gòn , tôi chia tay nhà sưu tập tranh Trần Hậu Tuấn với cảm xúc thật thoả mãn và hân hoan sung sướng sau những phút giây được đắm mình trong không gian tranh tuyệt vời nơi anh vẫn còn lưu giữ trong tâm trí mình .... 

P/ S. : Xin được gửi tặng bạn bè những bức hình ghi lại các tác phẩm trong phòng tranh Trần Hậu Tuấn .Mong có dịp chính bạn sẽ được nhìn ngắm tận mắt ! 

Sài gòn sáng 25-5-2019 . 

theo Fb Trương Nhuận