Góc Phong Thủy Trí tuệ của cổ nhân: Đạo để có thân khỏe mạnh tâm an hòa

Góc Phong Thủy

Trí tuệ của cổ nhân: Đạo để có thân khỏe mạnh tâm an hòa

1. “Nhất Đức” – một chữ đức
Các cao nhân am hiểu về đạo dưỡng sinh đời Minh đều có chung quan điểm: Người nhân đức thì sống lâu, đạo đức có thể kéo dài tuổi thọ, nuôi dưỡng đạo đức là nội dung quan trọng bậc nhất trong dưỡng sinh. Đó là những thuyết pháp khẳng định rõ tu dưỡng đạo đức và lòng nhân ái là chuẩn tắc tối cao của đạo dưỡng sinh.

2. “Nhị tự” – hai chữ an và hòa trong tâm

Tô Đông Pha, đại văn học gia triều Tống cho rằng, dưỡng sinh nằm ở hai chữ “an” và “hòa”. An tức là tĩnh tâm, Hòa tức là thuận tâm, hài lòng vừa ý.

Tô Đông Pha nói: “Khi tâm an tĩnh thì sẽ cảm thấy những tác động của ngoại vật đến ta là rất nhẹ, khi tâm có hòa thì sẽ cảm ứng thấy ngoại vật dường như cũng thuận theo ta”. Mỗi người nên phải có tâm tính “an”, “hòa” thì có thể đạt được cảnh giới dưỡng sinh cao thượng.

3. “Tam giới” – 3 điều giới cấm

Khổng tử viết rằng, người quân tử có ba điều cần giới: Lúc niên thiếu thì khí huyết không ổn định nên cần phải hạn chế nữ sắc, đến tuổi tráng niên có khí huyết mạnh mẽ thì cần phải biết giới tranh đấu, người già cả khí huyết đã suy cạn không nên tham được. Điều này cũng nói rõ rằng, dưỡng sinh hay dưỡng tâm không phải việc một sớm một chiều, mà là việc xuyên suốt cuộc đời của con người, chủ yếu là biết hướng nội mà kiểm điểm chính mình, hiểu rõ lẽ được mất.

4. “Tứ pháp” – 4 phép tắc

Danh y đời Minh là Mặc Mật Trai đã đưa ra thuyết dưỡng tâm thân gồm có 4 điều, đó là: “Nhất viết quả dục, nhị viết thận động, tam viết pháp thì, tứ viết lại nhanh”, nghĩa là thứ nhất phải từ bỏ các ham muốn, thứ hai là vận động vừa phải, thứ ba là sinh hoạt điều độ, thứ tư mới là chữa bệnh.

Từ quan điểm của Mặc Mật Trai, đạo dưỡng thân tâm chủ yếu phải tuân theo các quy luật tự nhiên, tuyệt đối phải loại bỏ các tâm tính bất lương trong con người.

5. “Ngũ tri” – 5 điều phải biết

Danh nhân đời Tống, Chu Thủ Trung nói người ta cần phải biết 5 điều quan trọng tức “Ngũ tri”, bao gồm:

Thứ nhất là vui và giận đều làm tổn hại tinh thần, vì vậy giữ tâm an hòa tĩnh tại, tinh thần thông suốt mới thoát được phiền muộn.

Thứ hai là suy nghĩ nhiều chỉ làm cho tinh thần sa sút cho nên đừng quá nặng tình để giữ gìn thần khí.

Thứ ba chính là kêu ca phàn nàn chỉ làm hao tổn khí, cố gắng than phiền ít đi thì mọi sự sẽ qua.

Thứ tư là nghe nhạc u buồn chỉ làm tổn thọ, nếu biết nén lòng thì buồn phiền sẽ tự khắc tan biến

Thứ năm là quá nhiều ham muốn dễ dàng mất mạng, nhẫn nhịn thành quen sẽ không làm bậy.

“Ngũ Tri” trong đạo của Chu Thủ Trung chính là không để cho “thất tình lục dục” trong con người phát tiết ra, phải biết khắc chế nó.

6. “Lục tiết” – 6 điều phải hạn chế

Danh y đời Minh, Giang Khởi Thạch thuyết giảng rất nhiều về đạo dưỡng thân tâm và nhấn mạnh về “Lục tiết” tức là 6 điều cần hạn chế: Hạn chế sắc dục có thể dưỡng tinh khí, hạn chế phiền não có thể dưỡng tinh thần, hạn chế tức giận có thể dưỡng gan, hạn chế đau khổ có thể dưỡng sức, hạn chế suy nghĩ có thể dưỡng tâm, hạn chế đau buồn có thể dưỡng phế.

Theo ông, trong phép dưỡng sinh phải chú trọng dưỡng thân thể và dưỡng thân thể tốt là phải dưỡng tốt được “tinh, khí, thần” của con người.

7. “Thất thực” – 7 nguyên tắc ăn uống

Nhà dưỡng sinh Thạch Thành Kim triều đại nhà Thanh đã chỉ ra 7 nguyên tắc ăn uống để dưỡng sinh: Thứ nhất là nên ăn sớm, không để muộn; thứ hai là lúc ăn nên chậm rãi, không nên vội vàng; thứ ba là chỉ ăn vừa đủ, không ăn quá no; thứ tư là nên ăn thanh đạm không ăn quá mặn; thứ năm là nên ăn đồ ấm, không nên ăn lạnh; thứ sáu là nên ăn đồ mềm, không ăn đồ quá cứng; thứ bảy là ăn xong nên súc miệng bằng nước trà, 2-3 lần đến khi thật sạch. Theo ông, ăn uống phải đúng cách và phù hợp mới có thể kiểm soát được cơ thể, là yếu tố quan trọng trong cả dưỡng tâm và dưỡng sinh.

An Hòa/ Trithuc.Vn

VANDANBNN st/gt