NGUYỄN NGUYÊN BẢY / Tùy Văn/ CHÉP CHỚP QUÊ MÌNH (1)

NGUYỄN NGUYÊN BẢY

Tùy Văn 
CHÉP CHỚP QUÊ MÌNH (1)

Đêm trắng/ Nghĩa bóng trắng như tờ giấy./ Thổi chữ vào giấy/ Thổi chay/

Không ra văn vần, không ra văn xuối/ Chỉ thấy chữ múa/ chữ hát/

chữ hôn/chữ làm tình/chữ gục đầu/chữ khóc../ Hello những chữ  là chữ..

Minh bạch 1/ (Lúc nào cũng muốn nhắc lại điều này, có dịp là nhắc) Tôi là người có ba Quê. Nơi tôi sinh ra và sống ở đó cho đến ngoài 30 tuổi, là Hà Nội, Kinh Thành Cổ Tích, là quê 1, quê ruột của tôi. Sài Gòn, nơi tôi đã sống và nên người tử tế tính đã gần 40 năm, là Quê 2, quê sống của tôi. Và Seattle W. USA, là quê 3, nghĩa bởi, lúc tuổi già, con cháu ở đâu quê hương ở đó..Xin Ba Quê nhận lời chào tung tăng của tôi:

Chào quê! Đi nhé, sáng nay

Thôi mà.. sen sóng Hồ Tây dùng dằng

 Hương sen ủ yếm tri âm

 Gió theo tri kỷ thì thầm nhớ theo..

Chào quê

 Đừng bịn rịn yêu

Sài Gòn tiễn trận mưa chiều tắm mưa

 Ôi sao mới lạ lùng chưa

 Gót son trẻ lại bước thơ thẩn người..

Chào Seattle, chào định thế thôi

 Cháu con ôm đón thốt lời..chào quê!..

Chào quê! Đi nhé, sáng nay. Sáng nay là sáng 5.7.14.

Máy bay trễ chuyến ở Đài Loan hơn 2 giờ. Mãi gần 12 giờ khuya mới từ sân bay Đài Bắc bay một mạch đến Seattle-Takoma, lúc 9g tối vẫn trong ngày Thứ Bảy 5.7.14 (múi giờ Seattle chậm hơn Sài Gòn 8 tiếng). Cực mệt, ngồi rũ trên hai chiếc xe lăn, vậy mà gặp cháu con đứng dậy khỏe trẻ như chưa già yếu bao giờ. Thi, Kít, Nick, Ngọc và Vava..đủ mặt, cười mừng ôm cha mẹ, nước mắt ướt rịn bờ vai..

Về thẳng nhà Thi, mới hay còn một thôi đường nữa, hơn 60km cách Seattle, căn nhà ở Everett.. Chào nhà, cho ta ở trong em vài đôi ngày đã, rồi ta sẽ trò truyện cùng em, ta sẽ nói ta yêu thích em thế nào và em cần phải chỉnh trang tu sửa gì thêm đề ta thân mến em hơn..Hứa đấy..

Minh bạch 2/ Mồng 1 Tháng Tám.14, nhận được thư ngắn của bạn, vai em, từ quê nhà gửi sang, em viết:

Một tháng rồi đấy, anh đã đủ chữ? Đủ chữ thì chép. Kẻo, chẳng khi nào có khúc thư nhàn mà nhớ chép được đâu. Chớp thế đủ rồi, kẻo (lại kẻo) bị gatô đấy..

Bèn đáp: Cảm ơn máy chớp thời @ đã trợ thủ đắc lực cho người cầm bút. Chớp ghi lại hình ảnh, rồi gợi nhớ, rồi phóng khoáng tượng thanh, tượng hình, tượng cảm, nhìn vào chớp mà đọc/thấy được bao nhiêu điều, bao nhiêu sự, bao nhiêu tích, mà nếu chỉ đơn thuần chép chắc chắn thua hơn. Ta được việc ta, thì bận tâm gì tới "bánh" gatô, mà nếu sau bữa tiệc chữ, tráng miệng gatô, càng ngọt ngon, anh không mắc bệnh cữ đường..

Đáp thêm: Chữ tạm đủ rồi em ạ, tung vãi rậm rịt như rừng, mấy ngày nay đầu đã vu vu, tay đã ngơ ngơ rối rít, nhưng thật tiếc, chưa tìm thấy cửa rừng..

Sau cùng, hình như, thư nhắc của em đã mở cửa rừng..Ôi hoa nhiều ơi là hoa, nhưng anh sẽ không viết về Cỏ Hoa ngay đâu, anh viết về Nắng đấy. Để khỏi mất lòng Cỏ Hoa, cho anh được thơ thẩn thơ lời chào hoa đã nhé!

Tôi là kẻ lãng du vừa trở lại quê nhà

Gió Hà Nội còn vương trên tóc

Nắng Sài Gòn còn ấm thoảng bờ vai

 Múi giờ còn nặng trĩu mắt

 Niềm vui đang trộn khóc cười..

Hoa cỏ Seattle ơi, xin nghe lãng du tôi

 Năn nỉ đấy, Cỏ cứ xanh thong thả 

 Năn nỉ đấy, Hoa cứ thong thả nở

Cả nắng nữa, đừng vội vàng như thế

 Lãng du tôi vừa trở lại quê nhà..

Tôi trở lại quê nhà từ miền phượng nở

Phượng Sài Gòn đỏ ngát má em tôi

Tôi trở lại quê nhà từ miền sen nhớ

Hồ Tây chân thững thờ

 Ai xui khôn đem thờ thững xa quê ?

Lãng du tôi quanh năm tha thẩn đi về

 Đây đó khắp ba quê chép thơ hoa cỏ

Cho thỏa sướng tuổi già bỗng dưng phải gió

Hồi xuân.. 

Hồi xuân cùng hoa cỏ chơi vơi.

Hoa cỏ Seattle ơi, xin nghe lãng du tôi

 Năn nỉ đấy, Cỏ cứ xanh thong thả 

Năn nỉ đấy, Hoa cứ thong thả nở

Cả nắng nữa, đừng vội vàng như thế

 Lãng du tôi vừa trở lại quê nhà..

/Minh bạch 3/ Tôi tự tay trồng một cây thông xanh góc vườn sau nhà, nơi tôi thường ngồi một mình trò truyện với cây, hút thuốc với cây và uống trà cùng cây. Chúng tôi là đôi bạn, quá hiểu nhau và thương nhau. Mọi tâm sự không lời của tôi cây thấu hiểu, còn tôi, tôi cảm như nghe được tiếng lá nói, tiếng thân cành run rẩy, và cả tiếng gió nắng khi cây nhờ sang tai thanh âm..Thưa, đó thực chỉ là câu chuyện riêng tư giữa Tôi và Cây, tịnh không liên quan đến bất kỳ ai, kể cả thân bằng quyến thuộc tôi, càng không liên quan gì đến thế thái nhân tình, đến thiên hạ, xã tắc, máy trời..Chỉ mong được đọc như một tâm sự riêng tư, đừng chạnh lòng buồn hoặc gatô phán xét..Cầu xin..

Và bây giờ bắt đầu bài văn chép Seattle: Nắng, Gió, Cỏ Hoa..

+

Ngoài trời Nắng vãi khắp vườn giọt hoa..

Nói ngoài trời tức là tôi đang trong nhà, ngồi sau ô cửa sổ nhìn ra ngoài trời. Nhìn mà thấy Nắng vãi khắp vườn giọt..nắng. Lạ lắm, lạ lắm. Quá khứ của hôm qua, hôm kia, của tuổi yêu, tuổi ấu nhi, tràn ùa về, từng giọt, giọt nào cũng ảo giác lung linh, không như hoa, không phải ngọc ngà châu báu, không là gì, chỉ là giọt (nắng)..quá vãng không rơi, không tan, đúc lại cho hiện hình giọt..hôm nay. Bèn gọi hỏi thơ, thơ bật phím: Giọt nào cho cuộc tình ta/ Đề khi tắt nắng ta ra nhặt về..

Thơ đưa tôi về Kinh Thành Cổ Tích.

Nhớ một, nhớ không chính xác tuổi lên mấy, chỉ nhớ cái ao trước nhà đang kiệt nước từ những ngày lập đông, bỗng tia mắt láu mà thấy mặt nước sát bùn những run rẩy cua cá, thật nhanh, quần cộc, tay xô lao xuống, mò, bắt, chụp..ôi cá cua ơi, ôi ốc nhồi, ốc vặn, ôi bữa cơm trưa nay, chiều nay, sáng mai, chiều mai..Mẹ sẽ kho cá cua mặn muối, ăn dè cũng được dăm ngày. Sướng mà hát. Và khi những chú cá cua hình như đã lượm sạch vào xô, thì cũng là lúc tôi rét run như con cầy (sấy), lao lên bờ, chỉ kịp trao xô cho mẹ, chạy ra giếng, xối nước và ngã run trong rét..Mẹ kéo/ bế vào nhà, quấn chiếc chăn tải khắp quanh, rồi đặt tôi nằm dưới bóng nắng đông, ấm hửng, đổ xuống từ mái hiên nhà. và tôi đã tỉnh dậy trong vàng ươm nắng ấy..Nhớ này, kể không biết đã bao lần, viết không biết đã cũ mòn bao nhiêu chữ..Nhưng biết làm sao, kỷ niệm ấu nhi khiến tôi yêu/thích nắng vô cùng..

Nhớ hai, Chuyện đời thực của dì tôi: Chồng đi bộ đội, rồi chết trận. Chuyện này đâu có gì đặc biệt, có gì phải quá đau lòng, phải nấc lên mà kể. Làng tôi, nhà nào không chồng thì con, không cha thì anh..đều phải đăng lính. Chiến tranh mà! Khăn tang và nhang khói là chuyện "vinh quang", đã vinh quang còn than thở làm gì! Nhưng chuyện đời ảo của dì đã "sốc" cả một thời niên thiếu tôi..

Mỗi sáng Rằm/ Mồng Một, bốn mùa, cầu trời hôm ấy nắng cho dì cười, đừng mưa để dì phải khóc. Ngay từ tối hôm trước nóng lạnh thế nào, mặc, dì vẫn tắm nõn cầu ao, khăn yếm hoa bưởi, hoa chanh thơm lừng cả xóm..và thức/ngủ chờ hừng sáng, dậy, quàng tay nón lá, dì đi te te. Tôi đi theo rình trộm một lần, duy nhất, một lần. Và họa ách cho tôi, sau lần rình trộm ấy, di biết, dì chẳng những không la mắng, mà dì còn bỏ hẳn thói quen (đi) ấy của mình. Van xin hỏi Dì vì sao, dì chỉ cười, không nói. Dì tôi đã đi đâu những sáng Rằm/Mồng Một? Thưa, dì tôi băng qua đê, ra bãi (làng tôi gọi là Trại) sông, dì ngồi, khi thì (theo mùa) trước bãi dâu mút mắt xanh non, khi thì trước vườn hoa cải chiu chít bông vàng..Dì tin, cứ nắng lên là Chú lại về..Nắng đưa lối Chú về..

Tôi đã bắt chước Dì tôi đi tìm mơ hồ ấy. Tôi nằm xoài trên cỏ triền đê, chờ nắng. Nắng lên tưng tửng như đứa bé tập đi..Tôi đắm mắt nhìn nắng men men, vờn vờn từng nõn cải, búp hoa..Nhìn cho tới khi mắt tôi hoa chứ không phải ngồng cải hoa mắt, cả vườn cải nắng vàng, hiện lên bao nhiêu là bao nhiêu múa hát, rồi hình lượn lờ hiện lên trong tiếng hát, toàn là tiên đồng, ngọc nữ con vua, cháu chúa, áo khăn lụa nắng mỏng tang, ước chi tôi được một xéo lụa ấy vá khâu vào chiếc áo bạc sờn, thành bộ cánh lụa hoa, thi hội làng hẳn phải chìm ngập mắt nhìn tôi như con vua cháu chúa bước ra từ cổ tích làng..

Vì cái mầu nắng lụa cổ tích ấy mà bao lần mẹ đã cho roi, vẫn không chừa thói mơ hồ thích nắng..Thưa vâng, tôi thích nắng trên đồng bãi quê làng tôi lắm, nắng đã cho tôi bao nhiêu là bao nhiêu cổ tích hiện ra từ vườn cải, nương dâu..

Sau 1975, tôi vào Sài Gòn quê mới.

Ngày đó, đã ngoài ba chục tuổi, cái tật thích nắng vẫn không bỏ được, mà xem chừng còn lậm sâu hơn.

Nhớ một, tôi đã đứng thảng hồi lâu, hình như lâu đến hết nắng, trên ban công căn nhà cao tầng của người bạn, tia mắt nhìn dòng kênh Nhiêu Lộc trước mặt, và bỗng gặp nắng ma mị, rủ quyến tôi đi theo nắng. Mắt tôi đi theo nắng, nắng đang chạy nhịp chậm trên mái tôn những căn nhà ổ chuột dọc ven kênh..Toàn thân nắng đầm đìa mồ hôi. Tôi không sao hiểu được vì sao nắng lại đổ mồ hôi ? Câu hỏi không thể hỏi ai, vì ai nghe câu hỏi cũng nghĩ tôi khùng mát, nên tôi giữ ngu dốt ấy cho riêng minh..Chỉ biết rằng, hình như từ sau lần thấy Nắng đổ mồ hôi ấy, lòng tôi không chỉ thich nắng mà tôi yêu nắng..

Và thực yêu cho tới Nhớ Hai này ( Nhớ Hai giống như Nhớ Một).Tôi cũng đứng trên sân thượng ngôi nhà tám tầng trên đường Ký Con, và đang ngắm nhìn nắng tung tăng nhảy múa trên nóc những ngôi nhà tứ phương, tám hướng mà mắt tôi nhìn thấy..Tôi nói nắng nhảy múa, vì dưới chân nắng bây giờ, lúc này không chỉ là những mái tôn xám xanh hay đã sét nham, mà còn đủ loại mái, nào mái bằng hoa, nào mái chóp đỏ,xanh,vàng và cả nâu đen, đến mái cổ điển, mái lệch, mái vuông tròn..Đủ muôn hình sắc..Vì hình mầu ấy mà chân nắng như thân hoa và lụa nắng vung ra, theo chân nhẩy, là cầu vồng bẩy sắc, đẹp đẽ vô chừng..Đấy là nói nắng múa, còn thanh, duy nhất một câu sang tai, nhấn nhá nhiều cung bực cao thấp, dài rộng khác nhau, nghe như hợp xướng mang mang tiếng sóng biển không vỗ rứt bao giờ: Ta sung sướng chào mừng cần lao..Ta sung sướng chào mừng cần lao..Một âm vang sang tai quá “triết", hẳn chỉ có Mẹ tôi mới giảng luận được, mà Mẹ thì đã về mây xanh mây trắng lâu rồi. Nên tôi đành ôm lời sang tai ấy, tự giảng luận cho mình nghe, cho tới khi vỡ òa sự hiểu về ý nghĩa cần lao mà nắng hiến dâng cho vạn vật, trong đó có con người, và con người hơn hết thẩy mọi loài nhận đón hiến dâng ấy mà cần lao biến hóa mà gây dựng cuộc sống của mình từng bước, từng bước tiến về miền phúc. Ôi, tôi giảng "triết" vớ vẩn, mơ hô vậy..bởi nào đã mấy ai đáp được câu hỏi rất thường tình: Tình yêu là gì? Chỉ biết rằng, sau thanh âm sang tai Ta sung sướng chào mừng cần lao..của Nắng, tâm thức tôi đã không còn cái sự thích mà đã thành cái sự Yêu,  Yêu Nắng cần lao biết bao! Tôi yêu Nắng Sài Gòn biết bao! Sài Gòn có hai mủa mưa/nắng minh bạch, rõ ràng, thế nên, chí ít mỗi năm tôi cũng được hưởng tình yêu Nắng đến sáu tháng, có khi hơn..Thật là quãng tình yêu dài, đáng bị gatô cho mỗi năm đẹp của đời tôi..

/ Mời đọc tiếp Chép 2/ BNN